Chuyện phát sinh như thế này, cách đây vài năm, một người bạn của  Ming tổ chức tiệc tân gia, mình và Ming loay hoay đi chọn tranh mừng. Thời gian đó rất may đọc được cuốn Thủ pháp hội họa Trung Quốc của  tác giả Lê Anh Minh cũng như đọc và hỏi ở nhiều nguồn khác nhau nên mình có tích lũy được 1 ít kiến thức thô mọn về khoản này, hôm nay mình tổng hợp và  chia sẻ với mọi người.

.

Mừng thọ

Đào tượng trưng cho sự trường thọ, cho nên hình vẽ Thọ tinh (Trương Quả  LÃo) thường hay cầm quả đào trên tay. Làm quà mừng thọ, có thể chọn tranh vẽ quả đào. Nguyên lai là do theo truyền thuyết, Tây Vương Mẫu có 1 vườn đào tiên (ai xem Tây  Du Ký, nhất định biết), 1000 năm mới ra lá, 3000 năm quả chín, ăn vào có thể trường thọ.

.

Con rùa (quy 龜) cũng là thần vật, tương truyền nó sống tới ngàn năm, nên tượng trưng sự trường thọ.

.

Hạc được người Trung Quốc cho rằng có thể sống ngàn năm, 鶴壽千歲 – hạc thọ thiên tuế. Hạc thường được vẽ chung với cây tùng (cũng ngụ ý trường thọ), nên tranh «Tùng hạc diên niên» 松鶴延年 (tùng và hạc sống lâu) được dùng để chúc thọ.

.

Như bức tranh dưới đây là sự kết hợp của đào, hạc, tùng, quy

.

.

Mừng cưới

Uyên ương, đôi công, đôi gà với bầy gà con đều mang ý nghĩa chúc tình cảm vợ chồng gắn bó, gia đình hạnh phúc

.

Liên sinh quý tử

Ống sáo, chữ Hán là sinh 笙 phát âmgiống như chữ sinh 生  (sinh nở). Hoa sen, chữ Hán là liên 蓮 phát âm như chữ liên 連 (liên tục). Bức tranh dưới đây ranh vẽ đứa trẻ  ở bên hoa sen, tay cầm ống sáo là ngụ ý “Liên sinh quý tử” 連生貴子, liên tiếp sinh quý tử.

.

Tranh vẽ quả phật thủ (phúc) với quả đào (thọ) và quả lựu (đông con) ngụ ý tam đa 三多: đa phúc 多福 (nhiều phúc), đa thọ 多壽 (rất thọ), đa nam tử 多男子(nhiều con trai).

.

Chúc những điều tốt đẹp

Phú quý

Người giàu có ưa chuộng màu sắc lộng lẫy rực rỡ của mẫu đơn. Mẫu đơn là loài hoa quý hiếm, chỉ có bậc quyền quý đài các mới chơi hoa này. Cho nên mẫu đơn là biểu tượng của sự giàu sang phú quý.

trong tranh còn vẽ thêm con bướm, chữ Hán là điệp 蝶 đồng âm với chữ điệp 疊 (trùng điệp), ghép lại là phú quý trùng điệp

.

Phú quý cát tường

Hoa mẫu đơn 牡丹 (phú quý) với con gà (kê 雞 đồng âm với cát 吉: tốt lành) ngụ ý phú quý cát tường 富貴吉祥

.

Mã đáo thành công

“Kỳ khai đắc thắng, mã đáo thành công” 旗開得勝馬到成功. Ngày xưa khi xuất binh phải phất cờ hiệu, mà cờ đã phất rồi thì phải chiến thắng; tướng soái khi lấy đầu tướng giặc, chiến mã quay về tất báo tin thành công. Mừng khai trương hay khi bạn bè bắt đầu việc làm ăn đều có thể tặng tranh này.

.

Cá chép hóa rồng

Con cá chép, lý ngư 鯉魚 với sự tích cá hoá long, cá vượt vũ môn, tượng trưng thi đỗ, thành đạt.

.

Như có thể thấy ở trên, 1 số loại hoa, quả, động vật có ý nghĩa riêng và thường được sử dụng ghép lại thành những lời chúc tốt lành trong tranh.

.

Như bức tranh dưới đây là tranh chúc nhiều điều tốt 🙂 3 đứa trẻ xinh xắn mặc quần áo đẹp đã là tốt, đứa trẻ bên trái cầm cành quít, vì đồng âm với  “cát”, may mắn.. Đứa bé ngồi giữa đeo ở cổ 1 chiếc khánh 罄, đồng âm với khánh 慶, hiểu là may mắn. Đứa trẻ bên phải tay cầm quạt, phiến 扇 phát âm như chữ thiện 善 (tốt lành) . Trong tranh lại có con dơi, chữ Hán là bức 蝠 phát âm như chữ phúc 福 (hạnh phúc).

.

.

Vì vậy, khi chọn tranh để treo trong nhà hay đem tặng người khác, có thể tham khảo ngữ nghĩa của 1 số biểu tượng sau:

– Quả lựu (nhất là quả lự đã mở vỏ, lộ ra hạt bên trong), ngụ ý «lựu khai bách tử» 榴開百子 (lựu mở ra sinh trăm con).

– Con cá, chữ Hán là ngư 魚 phát âm đồng âm với  dư 餘 (dư thừa ) cho nên mẫu đơn phối hợp với cá lội là biểu tượng «Phú quý hữu dư» 富貴有餘 (phú quý dư dật).

– Con gà, chữ Hán là kê 雞 phát âm [ji] gần như chữ cát 吉 (tốt lành), vì vậy con gà là 1 trong những con vật thường xuất hiện trong tranh tết

– Con hươu, con nai, chữ Hán là lộc 鹿 phát âm  giống như chữ lộc 禄 (bổng lộc)

– Chim hỉ thước 喜鵲 ngụ ý vui vẻ vì mỗi lần chim này hót là điềm báo gia chủ sắp có chuyện vui. Loài chim này thường được vẽ đậu trên cành mai với ý chúc mọi người, mọi sự vui vẻ vì mai 梅 phát âm [méi] gần giống chữ mỗi 每 (mỗi thứ, mỗi người)

– Số 9, chữ Hán là cửu 九 phát âm như chữ cửu 久 (lâu dài)

 

.

Thêm 1 ví dụ nữa nhé

Bức tranh bên dưới có 1 cậu bé ôm 1 chiếc bình, lại có 5 con dơi. Vẽ 5 con dơi tức là ngũ bức 五蝠 , phát âm giống như ngũ phúc 五福. Ngũ phúc là phú 富(giàu), thọ 壽 (sống lâu), khang ninh 康寧 (khỏe mạnh), du hiếu đức 攸好德 (yêu nhân đức), khảo chung mệnh 考終命 (chết êm ái). Cái bình, chữ Hán là bình 瓶 như chữ bình 平 (bình an).

.

Hy vọng bài viết này có chút hữu dụng với mọi người 😀